Menu
Legalizacja pobytu w Polsce
Zezwolenie na osiedlenie się cudzoziemców na terytorium Polski
Od 1 maja 2014 r. obowiązują w Polsce nowe przepisy imigracyjne – ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. 2022 poz. 91). Dotyczą one kwestii wjazdu i pobytu cudzoziemców na terytorium Polski, które zastąpiły wcześniej obowiązującą Ustawę z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. 2003 nr 128 poz. 1175). Zmiany w przepisach wyniknęły z konieczności implementacji przepisów prawa unijnego, których celem jest uproszczenie procedur imigracyjnych (w szczególności wobec cudzoziemców mających już zalegalizowany pobyt).
Nowa ustawa reguluje wydawanie dwóch zezwoleń – na pobyt czasowy i pobyt stały w Polsce. Jednocześnie zrezygnowano z zezwolenia na osiedlenie się. Regulacja wydłuża też z 2 do 3 lat maksymalny okres, na jaki cudzoziemcom mają być udzielane zezwolenia na pobyt czasowy. Wniosek o takie zezwolenie można składać w dowolnym momencie swego legalnego pobytu w Polsce, a nie jak dotychczas przynajmniej 45 dni przed końcem ważności wizy lub aktualnego zezwolenia na pobyt.
Wjazd i pobyt na terytorium Polski obywateli państw UE/EOG/KS
Obywatele Unii Europejskiej (UE), państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz Konfederacji Szwajcarskiej (KS) mają prawo wjechać na terytorium Polski bez obowiązku posiadania wizy ani innego dokumentu wjazdowego. Członkowie ich rodzin, którzy nie są obywatelami wymienionych państw, wjeżdżając do Polski powinni posiadać odpowiednią wizę, chyba że przepisy w tym zakresie stanowią inaczej. Przekroczenie granicy przez obywateli państw UE, EOG i KS oraz członków ich rodzin wymaga posiadania także ważnego dokumentu podróży lub innego dokumentu pozwalającego stwierdzić tożsamość i obywatelstwo.
W zależności od długości okresu pobytu na terytorium Polski stosuje się odmienne przepisy i wymogi dotyczące legalizacji pozostawania cudzoziemców w tym kraju.
Wjazd i pobyt na terytorium Polski obywateli państw trzecich
Obywatele państw trzecich mogą wjechać na terytorium Polski pod warunkiem, że posiadają:
- ważną wizę lub zwolnienie z obowiązku posiadania wizy,
- ważną kartę pobytu lub inną podstawę pobytu.
Obywatele państw trzecich, którzy zamierzają przebywać na terytorium Polski, zobowiązani są pozyskać odpowiednią wizę. Jednakże obowiązujące w Polsce przepisy przewidują liczne zwolnienia z tego obowiązku (pełny wykaz państw udostępniony jest przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej).
Brak konieczności posiadania wizy obejmuje tylko wjazd w celach turystycznych na nie dłużej niż 90 dni, nie dotyczy zaś wjazdu m.in. w celu podjęcia nauki, pracy lub innej działalności zarobkowej (chyba że inaczej stanowią zapisy umów międzynarodowych – np. z USA, Kanadą czy Koreą Południową.
Rodzaje wiz
Obywatele państw trzecich, niezwolnieni z obowiązku posiadania wizy, mogą przekroczyć granicę Polski pod warunkiem, że posiadają wydaną:
- wizę Schengen, która uprawnia do jednego lub większej liczby wjazdów i pobytów w przypadku, gdzie ani długość ciągłego pobytu, ani całkowita długość kolejnych pobytów na terytorium państw obszaru Schengen nie są dłuższe niż 3 miesiące w ciągu danego półrocza liczonego od dnia pierwszego wjazdu na to terytorium,
- wizę krajową, która uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu jedynie na terytorium Polski lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące i nieprzekraczających łącznie
- roku w okresie ważności wizy; wiza krajowa upoważnia dodatkowo do pobytu na terytorium pozostałych państw obszaru Schengen przez okres do 3 miesięcy w okresie półrocznym.
Powyższe wizy mogą być wydane w takich celach jak: turystyka, odwiedziny, prowadzenie działalności gospodarczej, praca, studia i inne. Okres ważności wizy i pobytu przewidzianego w jej ramach, a także wszelkie wymogi proceduralne są odpowiednio dostosowane do celu, w jakim jest ona wydawana.
Inne podstawy pobytu obywateli państw trzecich na terytorium Polski
Obywatele państw trzecich mogą uzyskać prawo do przebywania na terytorium Polski na postawie jednego z trzech zezwoleń: na pobyt czasowy, na pobyt stały lub na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej. Uzyskanie zezwolenia jest możliwe w szczególności, gdy minie okres pobytu wyznaczony w wizie lub okres ważności wizy. W przypadku każdej decyzji o wydaniu obywatelowi państwa trzeciego karty pobytu w terminie jej obowiązywania potwierdza się jego tożsamość na czas trwającego pobytu na terytorium Polski oraz zezwala, razem z dokumentem podróży, na wielorazowe przekraczanie granicy bez obowiązku uzyskania wizy.
Źródło:
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2022 r. poz. 91)